Nietzsche en Levinas

Nietzsche en Levinas

Wat hebben Nietzsche en de filosoof Emmanuel Levinas (1906-1995) met elkaar uit te staan? De laatste lijkt in ieder geval steeds meer aan bekendheid te winnen. Terecht, kun je alleen maar stellen, zeker in wat wankel aanvoelende tijden met voortschrijdend hedonistisch individualisme waarin het eigen ‘gelijk’ en dat van de ander zich als ware vestingen ontpoppen. Een van de pleitbezorgers voor de gedachtelijnen van Levinas is de bekende psychiater en relatietherapeut Dirk de Wachter. Recentelijk was hij te gast bij…

Lees Meer Lees Meer

De strijd om Nietzsche

De strijd om Nietzsche

“Antichrist! Het stuit me tegen de borst en ik kan er niets aan doen dat de meningen van Fritz mij steeds meer tegen gaan staan want ik zie niet in wie er ook maar iets mee geholpen is. Weet je, ik zou het liefste zien dat Fritz de zienswijzen van Förster zou hebben. Die heeft idealen die de mensen beter en gelukkiger maken wanneer we deze zouden steunen en opvolgen. (…) Je zult zien, men zal Förster nog een keer…

Lees Meer Lees Meer

Nietzsche in de Hispania 3/3

Nietzsche in de Hispania 3/3

De verleiding om de positie van Nietzsche in de Spaanstalige wereld te laten voor wat het is en je pen op te pakken voor andere onderwerpen die tot grote zorg leiden is, gezien de actualiteit, erg groot. Desalniettemin rond ik op deze warme 122e sterfdag van Nietzsche weloverwogen mijn verhaal af. Nietzsche lezers weten dat in zijn werken tussen de regels meer dan voldoende ‘unzeitgemäße’ visies te vinden zijn die vaak moeiteloos tot reflecties over het huidige tijdsgewricht kunnen leiden….

Lees Meer Lees Meer

Nietzsche in de Hispania (2/3)

Nietzsche in de Hispania (2/3)

‘Aldus sprak een mentaal zieke’ schreef ooit een Franse arts. In dit tweede deel van mijn betoog over de positie van Nietzsche in de Spaanstalige wereld ga ik nog even kort in op de geestelijke gezondheid van Nietzsche. Immers, ook in de Hispania kon daar vrijelijk over gefantaseerd worden, en dat gebeurde dus ook. Tekenend is bijvoorbeeld de verklaring van de Jezuïet Quintín Pérez dat de schepper van ‘Der Wanderer und sein Schatten’ alleen maar een geesteszieke kon zijn geweest,…

Lees Meer Lees Meer

Nietzsche in de Hispania (1/3)

Nietzsche in de Hispania (1/3)

Wanneer je hoofd met regelmaat via Duitse paden en je hart even zo vaak via Spaanse wegen de wereld van literatuur, filosofie en muziek verkent, ontkom je er niet aan om ook eens op de kruising van beide stil te staan. Met Nietzsche in de Spaanstalige wereld bijvoorbeeld. Nietzsche en España van Gonzalo Sobejano was al in 1967 verschenen maar vier jaar daarvoor was er al een interessante echter wel in de vergetelheid geraakte studie; Nietzsche in der Hispania van Udo Rukser….

Lees Meer Lees Meer

Nietzsche in Italiaanse handen

Nietzsche in Italiaanse handen

A capella zang, een glas sekt en vier charmante dames getooid in roze jurken, de kleur die de verbinding legt met het logo van het jaarthema 2022 ‘Sprache’ van de Klassik Stiftung Weimar. ‘Wat zouden Nietzsches gedachten en gevoelens hierbij zijn geweest?’ ging door mijn hoofd. ‘Of die van Giorgio Colli en Mazzino Montinari?’ De Nederlandse lezer die wat meer de diepte van Friedrich Nietzsche heeft verkend weet dat ik het over de twee Italianen heb die in de jaren ’60…

Lees Meer Lees Meer

‘Nietzsche unlimited’ in Naumburg

‘Nietzsche unlimited’ in Naumburg

Het werd weer eens de hoogste tijd om het stadje Naumburg in Saksen-Anhalt te bezoeken. Niet alleen om de mooie Dom (Unesco Werelderfgoed) te bekijken, maar specifieker om Weingarten 18 weer aan te doen; het huis waar de familie Nietzsche in 1850 na het vroege overlijden van Nietzsches vader naar toe trok en waar de nog onbekende Friedrich (Fritz) een deel van zijn jeugd doorbracht. Achter het woonhuis waar in tekst en foto’s een impressie wordt gegeven over het leven…

Lees Meer Lees Meer

Herziene editie van ‘Het Europese nihilisme’

Herziene editie van ‘Het Europese nihilisme’

Ogenschijnlijk is het alleen een andere kleur van Albrecht Dürer’s ‘Ritter’ op de cover van ‘Het Europese nihilisme, een dreiging die niemand schijnt te deren’. De eerste uitgave van deze studie uit handen van Denker des Vaderlands Paul van Tongeren verscheen tien jaar geleden en heeft veel geïnteresseerde lezers bereikt. Waarom dan toch deze – uitgebreide – herziening? Is de boodschap van Nietzsche nog niet zwaarwegend genoeg overgekomen? Of vragen de vele reacties die het boek losmaakte om een verheldering…

Lees Meer Lees Meer

De voorbodes van verval

De voorbodes van verval

Een tijdloos fenomeen dat blijft intrigeren; de ene mens legt zich neer bij de essentie, de conclusie van aanschouwelijke feiten of uitkomsten van empirische wetenschap, de ander zoekt voor een ál te grote en bedreigende werkelijkheid en tégen de autoriteit van het ‘ware’, een andere verklaring, een substituut. Een verschijnsel dat in de huidige tijd een gedaante aan kan nemen als een ‘complottheorie’ en dat zich sinds mensenheugenis in de meest bizarre vorm uit, zoals in de legitimering voor menige…

Lees Meer Lees Meer

Een overdaad aan geschiedenis

Een overdaad aan geschiedenis

De woorden van Kurt Tucholsky indachtig “Sage mir, was du brauchst, und ich will dir dafür ein Nietzsche-Zitat besorgen”, zijn er tal  van uitspraken uit de Nietzsche bibliotheek op het huidige militaire en humanitaire drama te plakken. Al is de context anders dan direct doet vermoeden denk ik door de afschuwelijke beelden uit de media ook vol ontzetting aan zijn uitspraak “Weh dem der keine Heimat hat’. In de NRC van zaterdag 5 maart wijst historicus Beatrice de Graaf op Nietzsche…

Lees Meer Lees Meer